در سالهای اخیر، صنعت گردشگری به عنوان یکی از محرک‌های اصلی رشد اقتصادی، اشتغال زایی و پیوند دهنده بخشهای مختلف فرهنگی و اجتماعی، جایگاه ویژه در اسناد بالادستی کشور یافته است. یکی از مهمترین ارکان پشتیبان این صنعت” نظام تامین اجتماعی” است.، که در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های حوزه گردشگری باید مورد توجه جدی قرار گیرد. به طور قطع، تقویت این پیوند می‌تواند زیرساخت‌های انسانی، خدماتی و ایمنی گردشگری ایران را به طور بنیادین ارتقا بخشد.
تامین اجتماعی، دربرگیرنده خدمات بیمه‌ای، درمانی، بازنشستگی و رفاهی برای نیروی کار شهروندان و گردشگران، بستر لازم برای افزایش امنیت شغلی فعالان گردشگری، کاهش ریسکهای سفر و نیز گسترش عدالت اجتماعی در بهره‌مندی از فرصتهای گردشگری ا فراهم می‌آورد.
این یادداشت تحلیلی، با نگاهی جامع به نقش و جایگاه تامین اجتماعی، بر ضرورت باز تعریف کامل بین دستگاه متولی گردشگری و رفاه اجتماعی تاکید دارد.
امنیت شغلی و کرامت نیروی انسانی گردشگری ز موارد مهم قابل تحلیل می‌باشد. افزایش اشتغال مستقیم یا غیر مستقیم در بخش گردشگری به ویژه در مشاغل فصلی، غیر دائم و پاره وقت ایجاب می‌کند، نظامی حمایتی کارآمد و منعطف برای پوشش بیمه‌ای این قشر فعال اما آسیب پذیر طراحی شود. بیمه راهنمایان گردشگری، رانندگان تورها، فعالان اقامتگاههای بوم گردی، خانه مسافر، هنرمندان صنایع دستی کارو نیروهای خدماتی هتل‌ها گامی موثر در تثبیت اشتغال، وافزایش بهره‌وری این بخش خواهد بود.
همچنین، رشد فزاینده گردشگری سلامت در ایران، مستلزم تقویت زیرساخت‌های بیمه‌ای و درمانی است.هم افزایی میان نظام سلامت و تا تامین اجتماعی ،با هدف ارائه خدمات درمانی با کیفیت و مقرون به صرفه به بیماران داخلی و خارجی می‌تواند زمینه ساز ارتقای جایگاه ایران در بازار منطقه‌ای گردشگری سلامت باشد. پوشش بیمه‌ای گردشگری سلامت، ایجاد بیمه نامه های ویژه درمان و توسعه زیرساخت‌های رفاهی در مراکز درمانی از ضرورت‌های این مسیر است.
مورد دیگر در ارتباط با موضوع، توسعه سیاستهای رفاهی نظیر اعطای کارت سفر، بن‌های حمایتی، بسته‌های اعتباری گردشگری برای اقشار کم درآمد، بازنشستگان و کارگران می‌تواند گامی مهم در تحقق “عدالت گردشگری” و فعال‌سازی ظرفیت‌های مغفول گردشگری داخلی باشد. همچنین، ارائه تسهیلات اقساطی سفر از طریق بانکهای مرتبط ، ضمن افزایش تقاضای سفر موجب رونق پایدار کسب و کارهای محلی خواهد شد. دیگر مورد مربوط به بیمه سفر و ایمنی روانی گردشگران است. با طراحی و اجرای ” بیمه‌های جامع گردشگری” شامل پوشش سوانح، بیماری، بلایای طبیعی، سرقت و تاخیرها برای گردشگران داخلی و به ویژه خارجی ضرورتی اجتناب ناپذیر در مسیر استانداردسازی خدمات گردشگری است. همچنین، بیمه‌های مسئولیت مدنی ویژه تاسیسات گردشگری، تورگردان‌ها، قامتگاه‌ها و مراکز تفریحی نقشی محوری در افزایش اعتماد عمومی و کاهش ریسکهای حقوقی ایفا می‌کند. همچنین، توسعه پوشش بیمه‌ای در جوامع محلی میزبان از دیگر مهم‌های پر اهمیت است. یکی از پیش نیازهای توسعه گردشگری روستایی و اجتماع محور توجه به رفاه و امنیت اقتصادی جوامع محلی است. ایجاد سازوکارهای منعطف برای بیمه روستاییان فعال در گردشگری، به ویژه در استان‌هایی مانند مازندران، سبب تقویت تاب آوری اقتصادی و پایداری پروژه‌های گردشگری بومی خواهد شد.
پایان سخن اینکه، تامین اجتماعی تنها یک ابزار حمایتی نیست؛ بلکه بستری برای توانمندسازی نیروی انسانی، ارتقای کیفیت خدمات، افزایش ایمنی گردشگری و تضمین عدالت در بهره‌مندی از مواهب سفر به شمار می‌رود. یشنهاد میشود، نقشه راه مشترکی برای ” توسعه خدمات تامین اجتماعی ویژه صنعت گردشگری” در تعامل ساختاری بین وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی، وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی تدوین شود. و اجرای آن را در قالب پایلوت در استانهای گردشگر پذیر آغاز نمایند.
دکتر مهران حسنی عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران پژوهشگر و تحلیلگر توسعه گردشگری
گردشگری پایدار، با نسخه‌ای از تامین اجتماعی
اشتراک گذاری این مطلب در :
اخبار روز
