معاون سازمان توسعه تجارت ایران ضمن تشریح بزرگترین نقاط ضعف و قوت تجارت خارجی ایران، ترس بانکهای بزرگ دنیا به منظور ایجاد کارگزاریهای پولی و ایجاد روابط بانکی با ایران را به دلیل نگرانی نسبت به فشار مجدد دولتهای غربی به ویژه آمریکا، بزرگترین مانع تجارت خارجی ایران دانست.
به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه تجارت، محمدرضا مودودی مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به صادرات ۲۱.۷ میلیارد دلاری درنیمه نخست سال جاری افزود: طبق آمارها در شش ماهه نخست سال جاری نسبت به شش ماهه نخست سال ۱۳۹۴ در بخش صادرات کالاهای غیرنفتی رشد 6 درصدی داشتهایم. البته دلیل اینکه این رقم به بیش از شش درصد نمیرسد این است که همچنان با پایین بودن قیمت نفت مواجهایم و کاهش قیمت نفت کماکان تاثیر خود را روی محصولات پتروشیمی و پایه نفتی میگذارد اما با شرایط موجود نیز شاهد رشد وزنی و ارزشی اقلام پتروشیمی و صنعتی هستیم. در شش ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل در بخش اقلام پتروشیمی با رشد ارزشی ۲۲ درصدی و رشد وزنی ۵۳.۵ درصدی روبرو بودیم.
معاون توسعه صادرات سازمان توسعه تجارت خاطرنشان کرد: در سال گذشته حدود ۴۲.۵ میلیارد دلار صادرات کالای غیرنفتی را داشتهایم که در سال ۱۳۹۵ هدفگذاری افزایش ۱۰ میلیارد دلاری آن در دستور کار قرار گرفته است و این مسئله نشان میدهد که باید رشد ۲۵ درصدی را مد نظر قرار دهیم. طبق هدفگذاریهای انجام شده باید در سال ۱۴۰۴ به رقمی معادل ۱۸۰ میلیارد دلار در بخش صادرات غیرنفتی برسیم.
وی اظهار داشت: بخش خصوصی بازیگر اصلی تجارت خارجی است و باید در کنار کسب مهارتهای فنی، افزودن دانش و حقوق بینالملل، مهارتهای لازم را در زمینه بازاریابی و مذاکره کسب کند و از نگاه سنتی و نیز فروش حجرهای فاصله بگیرد.مودودی در ادامه یادآور شد: باید به سمت بازارهای مدرن حرکت کنیم و با بازاریابی، ایجاد شبکه توزیع و آشنایی با حقوق بینالملل در جهت پیشرفت تجارت خارجی گام برداریم، چرا که در حال حاضر ضعفهای عدیدهای در این بخش داریم.وی افزود: به نظر می رسد در این زمینه بهتر است که تجارت آموزش محور گام برداریم و سازمان توسعه تجارت نیز رویکرد خود را به سمت بینالمللی کردن شرکتها وآموزشهای لازم در امر تجارت سوق دهد و جهتگیری سازمان به سمت تقویت شرکتهای بینالمللی و تقویت شرکتهای رقابتپذیر تغییر پیدا کند.وی خاطرنشان کرد: یکی از مسائل مهم و کلیدی که همچنان به صورت کامل حل نشده، روابط بانکی ما با دنیاست. همچنان بانکهای بزرگ دنیا در برابر ایجاد کارگزاریهای پولی و روابط بانکی با ایران مقاومت میکنند و دلواپس این هستند که مبادا باز هم تحت تاثیر فشار دولتهای غربی به ویژه آمریکا قرار بگیرند و این بزرگترین مانع تجارت خارجی ایران است.
وی افزود: باید این تفکر را تغییر دهیم و به این سمت برویم که بخشی از مصرف داخلی باید از محل تولید صادراتی باشد، چرا که تولید صادراتی هم کیفیت رقابتی دارد و هم قیمت و خدمات رقابتی دارد و طبیعتا کیفیت آن از آنچه به عنوان تولید به منظور مصرف داخلی به دست آمده بیشتر است به این دلیل که باید با نمونههای خارجی خود رقابت کند. بنابراین اگر این نگرش تغییر پیدا کند تولید در مقیاس افزایش پیدا میکند و به لحاظ کیفیت نیز باید استانداردهای روز دنیا رعایت شود که این مسئله موجب خشنودی مصرف کننده داخلی میشود.
معاون توسعه صادرات سازمان توسعه تجارت گفت: باید سیاست فرماندهی مشخصی را برای صادرات کشور مشخص کنیم و یک سازمان را به عنوان متولی امر صادرات در نظر بگیریم. تصور بنده بر این است که در حال حاضر همه دستگاهها و سازمانها در بحث صادرات غیرنفتی سیاست گذاری و تصمیم گیری میکنند و این مسئله صادرکنندگان کشور را دچار سردرگمی میکند.
وی افزود: بعضا برخی از مصوبات از بانکها میآید، بعضا از وزارت جهاد کشاورزی و در برخی از مواقع نیز از وزارت اقتصاد می آید. برخی مباحث را اتاق بازرگانی دنبال کرده و در مواردی نیز وزارت صنعت، معدن و تجارت و نیز سازمان امور مالیاتی ورود پیدا میکنند. بنابراین تعدد بخشنامهها و تکثر مقررات عاملی برای سردرگمی صادرکنندگان است. باید یک سازمان به عنوان متولی امر صادرات تعیین شود و طرحهای مد نظر در امر صادرات در این سازمان واحد مورد کارشناسی قرار گیرند.مودودی درباره نقاط قوت و ضعف تجارت کشور نیز گفت: نقطه مثبت تجارت خارجی ایران این است که ما همچنان در داخل مزیتهای فوقالعادهای در حوزه محصولات پایه نفتی داریم و باید این مزیت نسبی را به مزیت رقابتی تبدیل کنیم. نباید از اینکه پتروشیمی یا محصولات پایه نفتی ما توسعه پیدا میکند دلواپس شویم. این اتفاقات از نقاط قوت ماست که باید قدر آنها را بدانیم و در جهت پیشرفت آن گام برداریم. معادن ایران از دیگر مزیتهای فوقالعادهای است که باید در زمینه رقابتی کردن این مزیت گام برداریم.